โดย สมปอง อริโย | 18/06/2568
เคยได้ยินเรื่องทัชมาฮาลกันไหมคะ อนุสรณ์สถานโบราณในประเทศอินเดีย ที่ถูกสร้างขึ้นในช่วงปี พ.ศ. 2175-2197 เพื่อเป็นหลักฐานในการแสดงความรักและความมั่นคงที่สมเด็จพระจักรพรรดิชาห์ชะฮัน แห่งจักรวรรดิโมกุลทรงมีต่อพระมเหสีของพระองค์ โดยสร้างด้วยหินอ่อนสีขาวบริสุทธิ์ทั้งหลัง และประดับด้วยเพชร พลอย หินสวยงามจากนานาประเทศจนกลายเป็นสถาปัตยกรรมแห่งความรักที่มีชื่อเสียงมากที่สุดในโลก จนถูกรับเลือกเป็นมรดกโลกในปี พ.ศ. 2526 ในที่สุด และไม่ได้มีแค่อินเดียเท่านั้นที่มีอนุสรณ์สถานแห่งความรัก เพราะบ้านเราเองก็มีเหมือนกัน นั่นก็คือ วัดโสมนัสราชวรวิหารค่ะ โดยวัดนี้สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 4 แต่ความเป็นมาจะเป็นอย่างไร ใครเป็นคนสร้าง ต้องมาอ่านกันค่ะ
ก่อนจะไปดูวันก่อตั้งวัด หรีด ณ วัด ขอพาทุกคนย้อนกลับสมัยช่วงรัชกาลที่ 4 ก่อนนะคะ หลังจากพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวขึ้นครองราชย์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี ขึ้นเป็นสมเด็จพระนางเธอ พระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี โดยถือเป็นพระอัครมเหสีพระองค์แรกในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวค่ะ แต่ด้วยความที่สมเด็จพระนางเธอฯ ทรงมีร่างกายอ่อนแอ เจ็บป่วยง่ายมาตั้งแต่เด็ก ทำให้เมื่อครั้งที่ทรงพระครรภ์ พระองค์ทรงประชวรอยู่บ่อย ๆ บางครั้งอาการหนักถึงขั้นอาเจียนติดต่อกันนานหลายวัน จนในที่สุดหลังทรงพระครรภ์มานานหลายเดือนก็ได้กำหนดพระประสูติการ แต่เป็นเรื่องน่าเศร้าตรงที่พระโอรสซึ่งประสูติได้ไม่นานก็เริ่มหายพระทัยช้าลงและสิ้นพระชนม์ลงในที่สุด โดยที่ไม่มีใครกล้ากราบบังคมทูลสมเด็จพระนางเธอฯ เลย และในวันต่อมาพระองค์ทรงอาเจียนหนักทุกชั่วโมง แม้แต่แพทย์หลวงในวังก็ยากจะรักษา ทำให้มีการสลับรักษาโดยใช้แพทย์แผนไทยและแบบตะวันตกอยู่ตลอดระยะเวลา 1 เดือน แต่อาการก็ไม่ดีขึ้นเลย จนถึงขั้นที่รัชกาลที่ 4 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ป่าวประกาศหาคนรักษา หากใครสามารถรักษาให้สมเด็จพระนางเธอฯ หายจากอาการประชวรได้ พระองค์จะพระราชทานบำเหน็จเงินตราให้ถึง 2 หาบเลยทีเดียว แต่สุดท้ายแล้วไม่ว่าจะรักษาด้วยวิธีไหนก็ไม่สามารถทำให้อาการของสมเด็จพระนางเธอฯ ดีขึ้นได้ จนกระทั่งวันที่ 10 ตุลาคม พ.ศ. 2395 พระองค์ก็สิ้นพระชนม์ในที่สุด
หลังเกิดการสูญเสียอันน่าเศร้า รัชกาลที่ 4 ทรงพระอาลัยถึงพระอัครมเหสีเป็นอย่างมาก นอกจากจะพระราชทานเครื่องทรงขัตติยราชอิสริยาภรณ์ตามโบราณราชประเพณีของพระอัครมเหสี มีการเชิญลงพระโกศทองใหญ่พร้อมพระชฎากษัตริย์บนพระเศียร และแห่จากพระตำหนักของพระองค์เข้าสู่พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท รวมถึงจัดงานออกพระเมรุที่ท้องสนามหลวงอย่างยิ่งใหญ่แล้วนะคะ อีกสิ่งหนึ่งที่พระองค์ทำเพื่อแสดงความรักและความอาลัยก็คือการสร้างวัดนั่นเองค่ะ
วัดโสมนัสราชวรวิหาร หรือวัดโสมนัสวิหาร ตั้งตามชื่อของสมเด็จพระนางเธอ พระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี ที่รัชกาลที่ 4 โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นในช่วงต้นรัชกาล เพื่อถวายเป็นพระราชกุศลแด่สมเด็จพระนางเธอฯ โดยรัชกาลที่ 4 มีการวางศิลาฤกษ์พระอุโบสถเมื่อวันที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2396 และยังโปรดให้ขุดคลองผดุงกรุงเกษมผ่านทางด้านหน้าของพระอุโบสถขึ้นก่อนหน้านี้ด้วย ภายในวัดมีเจดีย์ 2 องค์ โดยเจดีย์องค์ใหญ่ มีลักษณะเป็นทรงลังกาสีทอง ภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และมีเจดีย์องค์เล็ก หรือเจดีย์มอญที่มีลักษณะเหมือนกับปรินิพพานสถูปในอินเดีย
![]() | ![]() |
---|
และที่พิเศษไปกว่านั้น ที่วัดแห่งนี้มีเสมา 2 ชั้น ได้แก่ มหาสีมา ซึ่งอยู่ในเขตกำแพงวัด และขัณฑสีมา ซึ่งเป็นเสมาเล็ก อยู่บริเวณรอบพระอุโบสถ ทำให้พระสงฆ์สามารถประชุมทำสังฆกรรมได้ทั้งพระวิหารและพระอุโบสถ เพราะถือว่าอยู่ในเขตของใบเสมาค่ะ ขอบคุณภาพจาก: http://www.watsomanas.com/ ขอบคุณข้อมูลจาก: http://www.watsomanas.com/
..โลกนี้ไม่มีอะไรแน่ ผันแปรเรื่อยไป ลำบากยากใจไม่วายเว้นวัน วุ่นวายเหลือดีไม่มีสงบ มีแต่รบราฆ่าฟัน อายุคงสั้นเข้าไปทุกที ..ขอยึดธรรมะบวชพระดีกว่า หาทางสงบใจ ตัดโลภหลงไปไม่ขอใยดี ดั่งพุทธองค์ท่านทิ้งสมบัติ สุขแท้แน่ชัดตัดใจหนี ขอบวชอีกทีหาที่สงบใจ ..บวชให้พ่อแม่ ให้แด่ผู้มีพระคุณ พี่ป้าน้าอาทำบุญ ขอขอบคุณบวชยกบุญให้ อย่าคิดว่าผม เป็นชายสามโบสถ์ ใช่บวชหนีใคร บวชพึ่งพระไตร เพื่อความสุขล้ำ ..บวชพระแหละดี ไม่มีเรื่องวุ่น ได้บุญสุขใจ ท่องสวดมนต์ไป ให้บุญครอบงำ บวชพระแล้วได้เป็นหลวงพี่ ถ้าสบายดีขอบวชประจำ แม้นมีบุญนำ บวชเป็นหลวงพ่อเลย ..บวชให้พ่อแม่ ให้แด่ผู้มีพระคุณ พี่ป้าน้าอาทำบุญ ขอขอบคุณบวชยกบุญให้ อย่าคิดว่าผม เป็นชายสามโบสถ์ ใช่บวชหนีใคร บวชพึ่งพระไตร เพื่อความสุขล้ำ ..บวชพระแหละดี ไม่มีเรื่องวุ่น ได้บุญสุขใจท่องสวดมนต์ไป ให้บุญครอบงำ บวชพระแล้วได้เป็นหลวงพี่ ถ้าสบายดีขอบวชประจำ แม้นมีบุญนำ บวชเป็นหลวงพ่อเลย.